Goed beleggen valt niet mee

Beleggen is moeilijk. Veel belegger zullen dat aan den lijve hebben ondervonden. Ik trof een bericht op de website van het NRC waaruit blijkt dat professionals het niet veel beter doen. Het wel gedeelde smart maar toch. Het gaat om het volgende bericht:

Beheer pensioen blijft ver achter bij de markt
Pensioenfondsen huren op grote schaal externe vermogensbeheerders in om pensioengeld beter te laten renderen dan de beursindex. Maar zij slaagden daar niet in.

Tijdens een beurspaniek leert men zijn beleggers kennen. Voor veel pensioenfondsbestuurders was dat vorig jaar een ontnuchterende ervaring. Het pensioenfonds van bijvoorbeeld het UWV boekte vorig jaar een rendement van minus 8,3 procent, 1,9 procentpunt slechter dan de graadmeters van de relevante financiële markten waarop het fonds belegt.

„Van een aantal aandelenbeheerders werd afscheid genomen", schrijft het bestuur van het UWV Pensioenfonds (ruim 3,1 miljard euro belegd vermogen) in zijn jaarverslag over 2008. „De resultaten van deze beheerders stelden teleur zonder dat er bevredigende verklaringen voor worden gegeven."

Externe vermogensbeheerders
Voor pensioenfondsen is goed beleggen van financieel levensbelang. In een doorsnee jaar leveren de beleggingen zeker twee keer zoveel op als de pensioenpremies die werkgevers en werknemers samen moeten betalen. De pensioenfondsen, die worden bestuurd door werknemers en werkgevers, moeten met hun beleggingen voldoende geld verdienen om hun langlopende verplichtingen te betalen. Om genoeg rendement te maken, beleggen zij onder meer in aandelen, obligaties, vastgoed en bedrijven buiten de beurs.

De meeste pensioenfondsen laten hun geld beleggen door gespecialiseerde externe vermogensbeheerders. Om de prestaties van die beheerders te toetsen worden hun rendementen vergelijken met de beursgraadmeters. De beheerders moeten graadmeters minimaal evenaren, maar liefst verbeteren. Zo kan een pensioenfonds extra geld verdienen. Knappe beleggingsprestaties kunnen tot lagere pensioenpremies leiden, maar slechte prestaties, zoals afgelopen jaar, jagen werkgevers en werknemers op hogere kosten. De premies gaan omhoog, de pensioenen worden bevroren.


Verschil van 16 miljard euro
Enkele fondsen presteerden wel beter dan de graadmeters, zoals het pensioenfonds van de vliegers van de KLM. Maar talloze fondsen deden het 1 à 2 procentpunt slechter dan de relevante graadmeters. Dat oogt als een geringe afwijking, maar in absolute bedragen loopt dat op tot 16 miljard euro, zo blijkt uit de jaarverslagen van ruim dertig grote fondsen. De 16 miljard euro komt overeen met twee jaar pensioenpremies van alle Nederlandse werknemers bij elkaar.

De extra tegenvallers zijn veroorzaakt door een scala aan missers: te veel aandelen gekocht, de verkeerde aandelen gekocht, te veel obligaties van bedrijven gekocht, met name van zwaar getroffen financiële instellingen, verkeerde timing, het bankroet van Lehman, de fraude van Madoff en falende beleggingsmodellen.

Samengevat
Kort samengevat vind ik de term falende beleggingsmodellen wel het meest treffend, want als je het beduidend slechter doet dan de markt dan kun je mijns inziens niet spreken over een goed beleggingsmodel.